Co robić aby mowa dziecka rozwijała się prawidłowo – kilka rad dla rodziców:

  • karm dziecko piersią do dziewiątego miesiąca życia, a później łyżeczką;
  • wcześnie przyzwyczajaj do picia z kubeczka;
  • podczas ząbkowania podawaj twarde pokarmy do gryzienia i przeżuwania np. marchewkę, jabłko, skórkę z chleba;
  • dbaj żeby dziecko oddychało przez nos – należy leczyć infekcje kataralne;
  • mów do dziecka prostym językiem, wolno, wyraźnie nie zdrabniaj;
  • rozwijaj słuch swojej pociechy poprzez zabawy poszukiwania źródła dźwięku (np. pozytywki, głośno tykającego zegarka), kołysanie się z maleństwem trzymanym w ramionach w rytm śpiewanej melodii;
  • gimnastykuj język dziecka poprzez zachęcanie do oblizywania górnej wargi, zębów, podniebienia przy szeroko otwartych ustach, kląskania;
  • przypominaj stare zabawy paluszkowe: „Idzie kominiarz…”, „Warzyła sroczka”, Jedzie, jedzie pan…”
  • recytuj wierszyki z dużą ilością wyrazów dźwiękonaśladowczych – ćwiczą one pamięć i wyobraźnię;
  • powtarzaj z dzieckiem wyliczanki – wielokrotne powtarzanie jest wspaniałym treningiem pamięci słuchowej;
  • dbaj o aktywność ruchową swojego maleństwa; dobra sprawność fizyczna całego ciała, także dłoni jest ściśle powiązana z rozwojem mowy;
  • czytaj dziecku od najwcześniejszych chwil jego życia; pamiętaj, aby treść książki była dostosowana do wieku dziecka.
  • Rozwijaj u dziecka sprawność manualną poprzez wspólne: malowanie farbami, lepienie z ciastoliny, wycinanie, wydzieranie z papieru, rysowanie. Te umiejętności wpływają znacząco na rozwój wymowy.
  • Jeśli masz dziecko w wieku od 4 do 6 lat i starsze
  • Nadal zachęcaj dziecko do gryzienia i żucia. Pomagaj mu dbać  o zęby myjąc je co najmniej dwa razy dziennie. Zwracaj uwagę na czas, który dziecko poświęca na oglądanie TV i gry komputerowe. Zastąp go wspólnym graniem w gry planszowe, układaniem układanek i historyjek, pomocą w kuchni przy robieniu sałatek, pierogów, klusek itp. Rozmawiaj ze swoim dzieckiem. Podaruj mu jak najwięcej czasu. Zapewnisz mu harmonijny rozwój.

  • Bawcie się w:

  • Cmokanie
  • Robienie dziubka
  • Nadymanie policzków jak u żaby
  • Wysuwanie języka do przodu przy otwartej buzi
  • Wodzeniem języka do lewego do prawego kącika ust przy otwartej buzi
  • Oblizywanie ust językiem
  • Prychanie
  • Kląskanie
  • Przesuwanie języka po ząbkach tzw. liczenie językiem zębów
  • Szerokie otwieranie i zamykanie buzi
  • Ruchy żuchwą na boki
  • Puszczanie baniek mydlanych
  • Dmuchanie przy ściągniętych ustach
  • Rozdmuchiwanie drobnych ziarenek np. piasku czy ryżu rurką
  • Zdmuchiwanie kawałków papieru z gładkich powierzchni
  • Dmuchanie ciągłym strumieniem np. do miseczki z wodą
  • Dmuchanie na wiatraczek
  • Chuchanie na szybę lub lusterko

 

Normy rozwojowe. 

Normą rozwojową jest, jeśli dziecko w wieku:

  • 0 -1 roku – komunikuje się z dorosłymi za pomocą krzyku, głuży, gaworzy, wymawia pierwsze wyrazy: mama, tata, baba, lala
  • 1 – 2 lat – używa prawie wszystkich samogłosek, z wyjątkiem nosowych (ą, ę) oraz wymawia niektóre spółgłoski ( p, b, m, t, d, n, k, ś, ź, ć dź, ch). Pozostałe zastępuje innymi. Jego wypowiedzi są jednowyrazowe: np.: kaczka – kaka, pomidor – midol
  • 3 lata – porozumiewa się prostymi zdaniami, wymawia wszystkie samogłoski i spółgłoski (p, pi, b, bi, m, mi, n, ni, f, fi, w, wi, t, d, n, l, li, ś, ź, dź, j, k, ki, g, gi, ch)
  • 4 lata – wymawia głoski s, z, c, dz
  • 5 – 6 lat – wymawia głoski sz, ż, cz, dż, r
  • 7 lat – ma utrwaloną poprawną wymowę wszystkich głosek oraz opanowaną technikę mówienia.

Stopień rozwoju mowy w danym momencie zależy od różnych czynników. Do najważniejszych należą psychofizyczny rozwój dziecka oraz wpływ środowiska. Opóźnienia w pojawianiu się poszczególnych stadiów rozwoju mowy nie powinny przekraczać 6 miesięcy, jeżeli któryś z etapów rozwoju mowy opóźnia się należy skonsultować się z logopedą.

Źródło: Sachajska E. „Uczymy poprawnej wymowy, WSiP,    V.F. Maas „Uczenie się przez zmysły, wprowadzenie do teorii integracji sensorycznej” WSiP